Mugarik Gabeko Ingeniaritza

Eguzki-energiarekin sortutako ur ponpaketa El Salvadorren

/in , /by

El Salvadorren energia elektrikoaren kostua oso altua da. Energia honen zerbitzuaren pribatizazioak tarifen %900eko gorakada eragin izan du,  1997ko urtarrilean Kwh bakoitzeko prezioa 12 zentabotik abenduan 1,19 colonetara igo baitzen. Prezioaren igoera honek  komunitate askotan ur iturri edangarrien sistemen porrota ekarri zuen, beste batzuetan haien jaitsiera nabarmengarria izan zen, eta komunitate gutxietan sistema hauek era prekarioan dihardute.

Tarifen zehaztapenak etxebizitzaren kontsumoa hiru taldetan sailkatzen ditu: lehenengoa,  orduko 0 eta 99 Kw arteko kontsumo taldea, bigarrena orduko 100 eta 199 kw bitartekoa,  eta azkena orduko 200 Kwtik gorako etxebizitzen taldea. Uraz hornitzeko ponpaketa behar duten komunitateak hirugarren talde honetan kokatzen dira. Bertan, kilovatioaren batez-besteko prezioa 0,15$eko izaten da, fakturetan 500$etara igo daitekeena. Beraz, tarifa hauek ez dira erraz ordaintzekoak, ezta 100 etxebizitzatik gorako komunitateetan ere.

Egoera hau kontutan izanda, eguzki-energiarekin sortutako ur ponpaketaren interesak gora egin du. Ponpaketa honek, eguzkiak egunean zehar sortzen duen energian oinarritzen da eta energia honek metaketa-sistema betetzeko balio du, behar denean prest eta erabilgarri eduki ahal izateko. Horrela, bateria kutsatzaile eta garestiko erabilera saihesten da, sistema elektrikoa sinplifikatzen da eta eguzki-energiaren ustiapena optimizatzen da.

Euskal Herriko Unibertsitatea eta El Salvadorren arteko elkarlana partekatzeko aukeraz baliatuz, Esther, MGI-ko kidea-rekin, eguzki-ponpaketa sistemaren inguruko trebakuntza eta ulermen jardueretan parte hartu dugu. Kokalekua El Rodeo kantoia izan da, Victoria udalerriko Santa Marta-n dagoen kantoia, Euskal Herriko MGI-k gai anitzetan elkarlanean urteak daramatzan kantoia, hain zuzen ere. Komunitatean bizi diren pertsonen, teknikarien eta beste agente ezberdinen ponpaketa sistemaren diseinuari buruzko kezkak eta zalantzak aurreko urtetik zetozen. Honekin batera, elektrizitatetik eguzki energia iturrira aldatzeko proiektu batzuk agertu ziren.

Formakuntza saioetan sistema honek zertan datzan azaldu zen, bai atal hidraulikoa bai elektrikoa ere; sistema honen abantailak, hobekuntzak eta behar duen mantenua argi azalduz.

Suchitoto udalerriko Buena Vista komunitateak sare elektrikoa erabiltzen duen ur ponpaketa sistema aldatzeko interesa aurkeztu du; haiek ere eguzki-energiarekin bat badatoz. Orain arte erabili duten sistema honen gastu finkoak diru-sarrerak baino handiagoak dira, nahiz eta ezarri duten ur prezioa nazionala baino altuagoa izan.

Eva, Euskal Herriko MGI-ko kidea, El Salvadorren izango dugu uda honetan Ingeniaritza Elektroniko Industriala eta Automatika ikasketen Gradu Amaierako Lana prestatu ahal izateko: ur ponpaketaren energia iturriaren diseinua, hain zuzen ere.

Mugarik Gabeko Ingeniaritza

Ur kudeaketa interes pribatuen esku

/in , , /by

“Inor atzean utzi gabe” lelopean datorkigu aurtengo Uraren Nazioarteko Eguna, baina El Salvadorretik datozen berriek hamarkada bat baino gehiago dirauten gizarte mugimenduen aldarriak atzean utziko dituzte.

Azken hilabeteetan uraren kudeaketa publikoa eta komunitarioa ezartzeko gizarte eragileen urteetako asmotan atzerapausoak bizi genituen, eta aste honetan Asanblada Legegileko Ingurumen eta Aldaketa Klimatikoaren komisioak ur kudeaketaren aulkiak banatzeko adostu duen erabakiak argi uzten du El Salvadorreko ur kudeaketan interes pribatuek gailenduko direla.

Honen arabera uraren kontseilu zuzentzailean uraren neurrigabeko erabilera egiten duten industria sektoreko eta eraikuntza sektoreari loturiko ur partzuergoetako kideak izango dira, lurraldeko uraren kudeaketa jasangarria izateko eta ur eta saneamendua giza eskubidea gauzatzeko arazo gehienak sortzen dituztenak denak ere.

Uraren instituzionalizazio guztiz publikoaren beharra ezaguna eta joera den honetan, El Salvadorreko gizarteak datozen egunotan, Uraren Pribatizazioaren Aurkako Aliantza Nazionalak definitu duen “emergentziazko” egoera honetan, aldarrikapen ezberdinak burutuko ditu, ura ez dela saltzen, zaindu eta defendatu beharra dagoela gogoraraziz.

Mugarik Gabeko Ingeniaritza

Eguzki izpi eraldatzaileak

/in , , , /by

Ingeniaritza eta Arkitektura Fakultateko Eskola ezberdinetako ordezkariekin hasierako protokolozko bisita eta bileren ostean, martxoaren 7an zientzian emakumeek egindako lana ikustarazteko ekintza batean parte hartu genuen eguzki energiari buruzko tailer batekin. El Salvadorreko emakume zientzilari ezberdinak gogoratzeaz gain, eguzki energiaren inguruan Maria Telkesen lana ezagutzeko aukera izan genuen.

Ekimen honetara, unibertsitateen artean zientzia eta teknologien ezagutza sustatzeko proiektuan barne dagoena eta El Salvadorreko Unibertsitateko Ingeniaritza Elektrikoko Ikasleen Elkartearekin burutu dena, ingeniaritza alor ezberdineko 30 ikasle (13 emakumezkoak eta 17 gizonezkoak) hurbildu ziren, eta eguzki labeen eredu batzuen talde-eraikuntzarekin bukatu genuen.

Arratsaldean, Mekanikako Eskolara bisita egin genuen bertan ikasleek beren ikasketen amaierako lanean diseinatu eta eraikitako urezko sistema eredu ezberdinak ezagutzeko.

Aurreko egunean, Suchitotoko Buena Vista komunitatera hurbiltzeko aukera izan genuen ur-ponpaketa sistema ikusteko, eguzki energia eraginkor baten bidez osatzekoa dena, eta iturburua eta uraren biltegia banatzen duten bi kilometroak oinez egin ostean, Suchitotoko Ur Sistema Komunitarioaren Elkartearekin biltzeko aukera izan genuen.

Hurrengo egunean berriz, martxoaren 8an, emakume salvadortarrekin bat egin genuen politika eta justizia patriarkalaren aurrean duintasuna, autonomia eta eskubide eske.

Mugarik Gabeko Ingeniaritza

Antolakuntza eta borroka El Salvadorren ura defendatzeko

/in , /by

Koordinakundeko lagunekin batera bideo bat atera dugu “Antolakuntza eta borroka El Salvadorren ura defendatzeko” izenburupean. Jakin nahi al duzu zer egiten ari garen?

Mugarik Gabeko Ingeniaritza

Aipamen Berezia “No tenemos miedo” El Salvadorreko dokumentalarentzat

/in , , , /by

Meatzaritza metalikoaren aurkako El Salvadorreko borroka erakustarazten duen “No tenemos miedo” dokumentalak Bilboko “Film Sozialak” Zinema Ikusezinaren Nazioarteko Jaialdian Garapen Iraunkorreko sailean Aipamen Berezia jaso duenez, ISF-MGI-ko kideek El Salvadorreko ADES eta Colectivo de Comunicación Popular, eta La Maraña eta Santa Marta komunitateko lagunek bidalitako esker hitzak ozen adierazi ditugu jaialdiaren bukaerako ekitaldian:

 

“Gaurkoan, dokumental hau gauzatzea posible egin duten eragileek meatzaritzarik gabeko lurraldea defendatzearren erail zituzten Dora, Marcelo eta Ramiro gogoratu nahi ditugu. Justizia eta egia eskatzen dugu, eta kapital kriminal, mehatxatzaile eta hiltzailearen aurrean ondasun kolektiboak defendatzen dituzten pertsona anonimo guztiei (eta dokumental honetan parte hartzera animatu direnei) esker on hau eskaintzen diegu.

El Salvadorren, Latinoamerikako herrialderik txikiena, meatzaritza enpresa haundiei garaitu diegu, honek arnasa ematen digu eta herrioi borroketan elkarrekin jarraitzeko arnasa eman behar digu.

Emakumeen eskubideengatik, lurraldearen eta naturaren defentsagatik, herriak entzun, aurrera denok alboan goaz eta.

Borroka globalizatu dezagun, itxaropena globalizatu dezagun!”

 

Hurrengo hilabeteetan dokumental hau El Salvadorren, Euskal Herrian eta munduko beste herri batzuetan ikusteko aukera izango dugu. Adi egon!

 

Festibaleko irabazleen informazio gehiago KCD-ren prentsa oharrean.

Mugarik Gabeko Ingeniaritza

Atzerapausoak ur kudeaketa publiko eta komunitarioaren ezarpenean

/in , , /by

Azken hilabeteetan atzerapauso ugari bizi izan dira El Salvadorren uraren kudeaketa publiko eta komunitariaren ezarpenerako gizarte mugimenduek 12 urte luzeetan dabiltzan borrokan. Azken urte honetan izandako bozketen ostean eratu den Asanblada Legegilea berriak, 2012 – 2015 legealdian Ingurumen eta Aldaketa Klimatikoaren komisioan adostutako 92 artikulu alboratu, eta uraren lege orokorraren proiektu berri bati ekin dio, oinarrian Enpresa Pribatuen Erakunde Nazionalak (ANEP gaztelerazko siglak) 2017ko ekainean proposatu zuen 5 aulkidun uraren kontseilu zuzentzailea balioztatuko lukeena.

Abuztuaren 30a, San Salvador. Iturria: Verdad Digital

 

Ordu hartan gertatu moduan, ur kudeaketaren aulkien banaketa negoziaketa honek berriro ere herritarren haserrea eragin du. Azken hilabete hauetan gainera jazarpen eta indarkeria kasuak bizi izan dituzte gizarte mugimenduek.

 

Pasadan irailaren 27an burutu zuen Uraren Pribatizazioaren Aurkako Aliantza Nazionalak azken mobilizazioa, enpresa pribatu gremioaren interesek uraren kudeaketaren aulki propioa izan ez dezaten erakustaratzeko milaka pertsona San Salvadoreko kaleetan barrena irten ziren eta 200.000 sinadura aurkeztu zituzten.

Irailaren 27a, San Salvador. Iturria: Uraren Pribatizazioaren Aurkako Aliantza Nazionala

 

Zenbakiak zenbaki, ekintza guzti hauetan errepikatzen diren “Ura ez da saltzen, zaindu eta defendatu beharra dago!” eta “Ura Giza Eskubidea da, ez da salgaia” aldarriekin bat egiten jarraitzen dugu, eta adi jarraituko diogu datozen hilabeteetan gai honek izango duen bilakaerari.

Mugarik Gabeko Ingeniaritza

Lankidetzara Sarrera 10. Ikastaroa Donostian

/in , , , , /by

Euskal Herriko Mugarik Gabeko Ingeniaritzak UPV/EHUrekin batera Donostiako Gipuzkoako Ingeniaritza Eskolan Lankidetza eta Giza Garapenerako Teknologiak ikastaroa antolatzen dugu.


Ikastaroaren planteamendua Giza Garapena eta Garapenerako Lankidetzari buruzko oinarrizko elementuak eskaintzea, eta dauden desberdintasunen (baita generoarena ere) eta bai hegoaldean bai iparraldean ditugun arazoen inguruan kontzientzia kritikoa sorraraztea da.

Guzti horretarako Gipuzkoako gizarte zibileko eta lankidetzako erakundeetako pertsona ezberdinak hizlari moduan arituko dira saio ezberdinetan metodologia partehartzaileak eta eztabaidak sustatuz, genero ikuspegia erakustaraziz eta azaltzen diren gaietan sakontzeko material osagarriak eskainiz.

Ikastaroa garapenerako lankidetzari buruzko oinarrizko ezagutzak eskuratu nahi dituen formakuntza ezberdineko pertsona orori dago zabalik. Ikasketa teknikoak egiten ari diren eta beraien Gradu edota Master Amaierako Lana garapenerako lankidetzako proiektu batean egin nahi duten ikasleentzat, bereziki interesgarriak izan daitezkeen saioak izango dira.

Data eta lekua:
X. edizioa hau urriaren 5etik azaroaren 30era burutukoa da Gipuzkoako Ingeniaritza Eskolan!

Informazioa eta izen emateak:
https://euskadi.isf.es/2018donostiikastaroa/?lang=eu

Mugarik Gabeko Ingeniaritza

Santamartar emakumeen begirada defendatzen

/in , , /by

Aste hauetan zehar El Salvadorreko Cabañas departamentuko Santa Martako komunitate-erakundeetako emakumeak argazkigintzari buruzko herri-formazio jardunaldiak gauzatzen dabiltza komunitate honek hamarkadetan lurraldearen defentsarako borrokan egindako beraien lan nekaezin ezikusiarazia erakustea lortzeko.

Urte honetan zehar, Bizkaiko Foru Aldundiaren (BFA) babesarekin, ADES Santa Marta eta ISF-MGI moduko eragileen laguntzaz gauzatzen ari den komunitatearen ahalduntze-prozesua osatzen duten beste ekintza batzuekin batera, eskubideen galdagarritasunerako eta lurraldearen defentsarako komunitate-erakundeetako emakumezko buruzagien gaitasun tekniko eta politikoak sendotzea bilatzen da.

 

Genero arrakala digitala murrizteko eta salaketarako eta zaintzarako tresna hauek sustatzeko helburuarekin, formakuntza prozesu honetan argazki makinarekin ohitura hartzetik santamartar emakumeen fokatzearen bilaketararte doazen zenbait jardunaldi burutzen dabiltza.

Mugarik Gabeko Ingeniaritza

Uraren defentsaren aldarrikapena bizi

/in , , /by

San Isidroko ingurugiro artista eta aktibista zen Marcelo Riveraren erailketaren bederatzigarren urteurrenean bertan, uztailaren 5ean, herrialdeko hainbat txokotan milaka pertsona atera ziren kalera uraren pribatizazioaren aurka eta orain dela 12 urtetik mugimendu sozialek aldarrikatzen duten Uraren Lege Orokorraren defentsan.

Informazio gehiago:

Multitudinario rechazo a privatización del agua

#ApruebenLeyGeneralDeAguasYa
#NoALaPrivatizacionDelAgua

Mugarik Gabeko Ingeniaritza

Hiriko drainatze-sistema iraunkorren unibertsitate-ikerketa abian

/in , , , /by

El Salvadorreko Unibertsitateko Ingeniaritza eta Arkitektura Fakultatearekin (FIA/UES, gaztelerazko siglak) dihardugun unibertsitate-lankidetza prozesuan erronka berri bati ekin diogu azken hilabete hauetan, hiri dranaitze-sistema iraunkorren (SUDS, gaztelerazko siglak) ikerketari.

3 drainatze-sistema iraunkorren diseinu eta muntai helburu duen erronka honetan, aurreko proiektuan moduan Herri Lanen Eskolako ikasle elkartearen (ASEIC, gaztelerazko siglak), ikerlarien eta zuzendaritzaren koordinazioarekin hasi ginen.

Heziketa eta ikerketa prozesu berritzaile hauetan ikaslegoaren parte hartzea sustatze aldera, ikasketa-planean dituzten “ordu-sozialak” proiektu honetan gauzatzeko aukera aurkeztu zitzaien uztailaren 3an buruturiko bilera irekian.

Uraren kudeaketa eta hirigintza egokiaren beharra oinarri duen proiektu honetan ia 30 ikaslek adierazi zuten parte hartzeko asmoa, ASEICek eginiko aukeraketaren ostean  horietatik 24 ikaslek modalitate horretan parte hartuko dute (9 emakumeak izanik), zortzik diseinuaren fasean eta beste hamaseik muntaian, gai hauetan aditua den ingeniari baten koordinaziopean.

Uztail eta abuztuan zehar, diseinuaren ardura duten ikasleek ur isuriak gelditzen dituen sistema, ur isuria kontrolatzeko sistema eta bio-atxikipena bultzatzeko lorategia kokatzeko asmoa dauden eraikuntzen datuak jasotzeari ekin zioten, bai unibertsitateko sail ezberdinetan informazioa eskatuz baita tokian tokiko informazioa bilduz. Behin horrela, eraiki nahi diren sistemen plano eta zehaztasun tekniko guztiak kalkulatu dituzte.

Hala ere, unibertsitateko kafetegietako urak tratatuko lituzkeen lorategiaren diseinuari dagokionez, gai konplexu eta esperimentala denez, El Salvadorren eta Ertamerikan zehar gauzaturiko kasu ezberdinak ezagutzea eta aztertzea beharrezkoa izan da. Lan horretan, irailean zehar mota honetako lorategi eta beste saneamendu alternatiba ezberdinen inguruan dituzten zalantzak argitzeko, ACUAko ur eta saneamendu teknikari baten laguntza izan dute, GKE honek hainbat urtetan Balsamo mendilerroan gai hauek landu izan dituelako. Diziplina anitzeko azken solasaldi honetara Roberto Aguado ISF-MGIko kidea eta UPV/EHUko Ingeniaritza Kimikoko doktorea ere batu da.

Kalkulu guztiak finkatu eta hurrengo hilabeteetan sistema hauen muntaketa martxan jarriko da, betiere UPV/EHUko Garapenerako Lankidetza Bulegoaren babesarekin abiatu den prozesu honetan.