Mugarik Gabeko Ingeniaritza

Hizkuntza (feminista) ez-arrazista baten alde

/in , , /by

Hizkuntza ez da soilik errealitatea izendatzeko baliabidea: hizkuntzak errealitatea eratzen du. Hizkuntzaren bitartez lortzen da normalizazioa eta ikusezintasuna, ideologia transmititzen da, estereotipoak indartzen dira, errealitateak isilarazten dira eta desberdintasunak betikotzen dira. Horregatik da garrantzitsua erabiltzen dugun hizkuntzaren gaineko kontzientzia hartzea eta gure pentsamenduaren egitura patriarkal eta kolonialak atzean utziko dituzten komunikatzeko era berrietara desikastea. Ez da lan erraza: ez da hitz baztertzaileak inklusiboengatik ordezkatzeko kontu soila. Hausnarketa honetan sartzeak, era sakon batean munduari eta geure buruei nola begiratzen diegun aztertzea dakar.

Erronka hauek guztiei heltzeko Gladys Giraldo Velásquez ekintzaile feminista eta Arabako Emakumeen Asanbladako eta Gasteizen sortu berri den Sorginenea taldeetako kidearekin solasteko aukera izango dugu. Interesa baldin baduzu taldean hausnartzeko gure komunikatzeko formen gainean dauden logika kolonial eta arrazisten inguruan, hurrengo irailaren 26ko saiora gonbidatzen zaituztegu. Parte hartu nahi izanez gero, bidaliguzu AKTIBISTEN ESKOLA izenburua duen posta elektronika hezkuntza@euskadi.isf.es helbidera, bertan azalduz saioan parte hartzeko dituzuen motibazioak. Bertaratu ahal izateko, ez da beharrezkoa Aktibisten Eskolako aurreko saioetara etorri izana. Zure zain gaude!

Data: 2019ko irailaren 26a, osteguna.

Ordua: 17:00-19:00

Tokia: Bilboko Ingeniaritza Eskola, P1G1 gela

Mugarik Gabeko Ingeniaritza

Garaiz gabiltza. Bizitza jasangarrien bidea nola egin.

/in , /by

Maiatzaren 9, 10, 16 eta 17 egunen artean ‘Garaiz gabiltza. Bizitza jasangarrien bidea nola egin.’ ikastaroa burutu zen Basauriko Emakumeen Etxean, Marienean. Ikastaro hau Desazkundeko ‘TipiTapa Bagoaz: Hacia Vidas SOStenibles’ kanpainaren barruan kokatzen da, Mugarik Gabe elkarteak antolatutakoa, Mugarik Gabeko Ingeniaritza, Bizilur eta Feminismos Desazkundea partaidetzarekin.

Lau saiotan zehar proposamen eraldatzaileen inguruan hausnarketa eta iritzien partekatzea gauzatu zen ekonomia, elikadura burujabetza, energia eta zaintzaren inguruan; Sarearen laneko lau ardatz nagusiak. Egindako lanari buruz gehiago jakin nahi baduzu, hona hemen pista batzuk!

Hasierako saioan, gure gaur egungo bizitza eta bizi garen munduaren sostengua zein den aztertu genuen, Mugarik Gabeko Ingeniaritza EGK, Bizilur eta Desazkundea mugimenduko feminismo sailaren eskutik. Honekin batera, bai arazo global bai lokal nagusiak jorratu genituen energia, elikadura, zaintzak eta ekonomia gaien inguruan.

Zaintza eta laneko banaketaren gainean ikertzeko helburuarekin aztertzeari ekin genion, ‘berdintasunaren ameskeria’ desmuntatzearren eta emakumeen langabezia eta lan prekarioaren eragina nolakoa den erakustearren. Hona hemen horren adibide garbia: 2016. urtean senideak zaintzeko eszedentzia eskatu zuten pertsonen %91a emakumeak izan ziren, beste %9a, ordea, gizonak.

Kontratu gabeko erlazio ekonomikoei dagokienez, %85a emakumeei tokatzen zaie, gizonei dagokien %15arekin konparatuz. Honen ondoren, gure kontsumoak daukan eragina kalkulatzeari ekin genion, dieta batzuen eraginaren maila altua ondorioztatuz(urrunak, haragi kontsumo handikoak, agroindustriak ekoiztutakoak…), etxebizitza askoren kontsumo elektrikoaren gainetik. Informazio dezente pentsatzeko…

Bigarren saioan aurrekoan landutako analisiari jarraipena eman genion gai hauen inguruan: elikadura sistemaren garapena, ekoizpen eta kontsumoaren ohiko eraren eragina eta Espainiako estatuaren Gini indizeak agerian uzten duen gaur egungo egoera: esku gutxitan lurraren kopuru gehiena biltzen da, gero eta egoera larriago bihurtuz merkataritza sozietateen igoera eta jabe pribatuen jaitsiera direla eta.
Saio honen bigarren zatian, aldarrikapena egiteko helburuarekin, ekonomia, zaintza, elikadura burujabetza eta energia beherapenetik bizitza jasangarrien bidea nola egiteari buruzko aldarrikapen nagusietan murgildu ginen.

Saioari amaiera eman genion dinamika interesgarri batekin: Lau ardatzeko eragina aztertu behar izan genuen: ekonomia, zaintza, elikadura burujabetza eta energia, benetako irudiez baliatuz.

Hau dena dela medio, erakunde, merkatu eta gizarteari erreklamatu beharko genizkien neurriak atera genituen.

Hirugarren saioan, Nicaragua eta Guatemala bizitza jasangarrien aldeko nazioarteko esperientziak ezagutzeko aukera izan genuen. Lehengoa ‘Sector de Mujeres de Guatemala’ elkartetik jaso genuen,Tita Godínez kidearen eskutik. Feminismo eta ongizatetik lantzen duten esperientzia partekatu ondoren, guk egin dezakeguna zer den pentsarazi zigun.
Tita ondoren Mertxe Brosa eta Ana Julia Pérez Laguna ezagutu genituen. Nicaraguako emakumeen Xochilt Acalt erakundearen esperientzia azaldu ziguten, emakumeen ahalduntzea ikuspuntu integral batetik (hezkuntza, osasuna, partaidetza politikoa, indarkeriaren kontrako borroka..) jorratzen duen erakundea hain zuzen ere. Haien lana emakumeen ahalduntze ekonomikoan datza, elikadura burujabetza ardatz izanda.
Guztiz aberasgarria izan zen emakume hauen esperientziara gerturatzea eta ikustea nola daukaten lurraren aitorpena ardatz gisa, tamalez hemen askotan galdu izandakoa.

Laugarren saioa, bakoitzak daukan parte hartzeko eta eragiteko aukera ezberdinetan oinarritu zen. Zer egin dezakegu gure egunerokotasunean bizitza eraldatzaile batera hurbiltzeko? Erronka erraldoia, egia esan. Baina ikastaroak dioenez: ‘Denbora daukagu’. John Holloway, ‘Gente común, gente rebelde” testuari esker bizitza jasangarrietara hurbiltzen gaituen ekintza txiki (edo handi)etan dagoen esanahia eta garrantzia baloratu genuen.

Ikastaroaren egiturak, tokiak eta partaideen zenbatekoak, bertan landutako gai eta metodologiekin batera, konfiantzazko esparru bat sortzea erraztu zuten, kolektiboaren garrantzia berresten.

Ikastaro honen edizio berria izango dugu Donostiako EHUko udako ikastaroetan. Uztailaren 22,23 eta24 egunen artean. Anima zaitez!

Mugarik Gabeko Ingeniaritza

Nabigatu arrastorik gabe: Tresna Libreak eta Burujabetza Teknologikoa

/in , , /by

Ez da inongo sekretua: teknologiaren sektoreko multinazional handiek gure pribatutasuna urratzen dute, eta oparitzen dizkiegun datuekin salerosketan ibiltzen dira. Interneten nabigatzen dugunean sortzen diren datuek, gure kokapenarekin konbinatuta, informazio guztiz baliotsua ematen dute, Google bezalako enpresek publizitate pertsonalizatua bideratuko diguten beste enpresa batzuei bidaltzeko. Hori jakin badakigun arren, batzuetan geure buruaren zaintza digitalak hobetzeko tresnak falta ditugu, eta azkenean betiko sare eta plataforma pribatiboetara jotzen dugu. Internetekin arrastorik utzi gabe harremanetan aritzeko beste modu batzuk ezagutzea eta burujabetza teknologikora jauzi egitea proposatzen dizugu Mugarik Gabeko Ingeniaritza-Euskaditik.

Mugarik Gabeko Ingeniaritzak eta Ekologistak Martxanek Aktibisteen Eskolaren saio berezia antolatu dugu, mapen erabilerarekin lotutako tresna libreak ezagutzeko eta haiekin praktikatzeko. Zuk ere Google Mapsera sarri jotzen baduzu, interesgarri izango zaizu pribatutasun, autonomia eta erraztasun handiagoak eskaintzen dizkizun mundu oso bat dagoela deskubritzea. Horretarako, Ekaitz Zarraga telekomunikazioko ingeniaria izango dugu gurekin datorren ostegunean, ekainak 13. Erabiltzailea eta bere eskubideak errespetatzen dituzten teknologien erabilera eta sorkuntza sustatzen dihardu gaur egun. Parte hartu nahi baduzu, bidali mezu bat hezkuntza(a bildua)euskadi.isf.es helbidera, idatzi izenburuan AKTIBISTEEN ESKOLA eta esaiguzu parte hartu nahi duzula. Bertaratu ahal izateko, ez da beharrezkoa Ekintzaileen Eskolaren aurreko saioetara etorrita egotea. Zain izango gaituzu!

Eguna: 2019ko ekainaren 13a, osteguna

Ordua: 17:00-19:00

Tokia: Bilboko Ingeniaritza Eskola, P1G1 gela

Mugarik Gabeko Ingeniaritza

Ikasleekin topaketa: Gizarte eraldaketarako GRALen esperientziak partekatzen

/in , , , /by

Zure Gradu Amaierako Lana lankidetza, jasangarritasun edota justizia sozialaren arloan garatu duzu? Nahiko zenuke zure esperientzia beste ikasle batzuekin partekatu? Horrela bada, Euskal Herriko Mugarik Gabeko Ingeniaritzatik zure interesekoa izan daitekeen proposamen bat daukagu. Hurrengo astelehenean, ekainaren 10ean, 17:00etan Bilboko Ingeniaritza Eskolan (P1G1a gelan) gizarte eraldaketarako Gradu Amaierako Lanak edo Master Amaierako Lanak egin dituzten ikasleekin topaketa izango dugu.


Espazio-taller honetan, diziplina desberdinetako ikasleek partekatu ahal izango dituzte, dinamika parte hartzaileak erabiliz, haien prozesuan izan zituzten motibazioak, bizipen adierazgarrienak eta GRAL/MAL-ean lortu zituzten emaitzak. Parte hartu nahi baduzu, bidal iezaguzu posta elektroniko bat hezkuntza@euskadi.isf.es helbide elektronikora, gaian IKASLEEKIN TOPAKETA idatziz, eta parte hartzeko motibazioak adieraziz.


Euskal Herriko Mugarik Gabeko Ingeniaritzatik uste dugu Gradu eta Master Amaierako Lanak gizarte eraldaketarako tresna izan daitezkeela. Urteak daramatzagu Giza Garapenerako Teknologiak ardatz dituzten ikerketei jarraipena egiten, lankidetza eta jasangarritasun arloetan. Ikasleei zuzendutako espazio hau zabaldu dugu interesatzen zaigulako beste arlo batzuetan egiten diren lanak ezagutzea, eta horrela, ikaspen bateratuak eraiki, esperientziari ahalik eta onurarik handiena ateratzeko.

Mugarik Gabeko Ingeniaritza

EMAKUME DEFENDATZAILEAK. Ekofeminismoaren proposamenak eta indarkeriarik gabeko bizitzak

/in , , /by

El Salvador kontraste askotako herrialdea da.

Alde batetik, feminizidioen herrialdetako zerrendetan latinoamerika mailan lehen postuan, eta mundu mailan Siria eta Lesotoren ostean aurkitzen da. Amnistia Internazionala erakundearen azken txostenean El Salvador emakumeentzako arriskutsuenetarikoa den herrialdea dela adierazten da genero indarkeriari dagozkion indize altuak direla eta. Horrez gain, abortua guztiz debekatzen duen legedia dago indarrean, emakumeen aurkako hainbat urtetako zigorrak ezarriz, baita osasun-langileentzako ere. Bat-bateko abortua edota larrialdi obstetrikoa izan duten emakumeak erailketa larriagotua gauzatzeagatik erruduntzat ebazten dituzte.

Bestalde, herrialde honetan bertan, 2017ko martxoan meatzaritza metalikoa (urrea, zilarra eta beste metalen ustiapena) debekatzen duen legedia onartu zen, mundu mailan lehenengoa izanik, lurraldearen defendatzaile diren emakumeen borrokaren ostean. Hori lortzeko komunitateetako erakunde eta gizarte mugimenduak hamarkada bat meatzaritza enpresen kokatzearen aurka aritu dira, honelako proiektuek herrialdeko ekosistemetan eta pertsonen bizitzetan, batez ere emakumenetan, duten inpaktua salatuz.

Txanpon berdinaren bi aurpegiak dira. Alde batean, emakumeak ditugu lurraldeari eragiten dioten gaitzak antzematen lehenak. Beraiek dira borroka hauen oinarri eta gauzatzaile, beraien lan produktibo, erreproduktibo eta komunitarioetatik. Beste aldean, kontuan hartuz emakumeon gorputza dela bizi dugun lehen lurraldea, emakumeok lurraldearen defentsan duten jokaera adierazgarria da, norbanakoen zein kolektiboen zein komunitateen eskubideak defendatzean.

Testuinguru honetan, nolakoa da emakume defendatzaileen borroka kontrastezko El Salvador moduko herrialde batean? Zeintzuk dira emakumeen eskubideen defentsarako gauzatu eta gauzatzen ari diren proposamenak?

Silvia Guadalupe, Marleni del Carmen Ortiz eta Deisy Otilia Rivas datorren ekainaren 4an Louise Michele Liburuak izango dira ekofeminismotik dakartzaten beraien proposamenak eta El Salvadorren indarkeriarik gabeko bizitzak lortzeko lanetan dituzten esperientziak elkarbanatzen.

Silvia Guadalupe eta Marleni del Carmen Ortzi Concertación de Muejes de Suchitoto (CMS) erakundeko kideak dira. CMS emakumeen antolamendurako bilgune da Suchitoton emakumeen autonomia sustatzeko, horrela emakumeok indarkeriarik eta bereizketarik gabeko gizarte justuago, demokratikoago eta berdintasunezkoa izateko asmoa duena. Horretarako lau esparru lantzen ditu: erakundeen eta lidergoen sendotzea, sexu eskubideak eta ugalketa eskubideak, emakumeek indarkeriarik gabeko bizitza askeak izateko duten eskubidea, eta autonomia ekonomikoa.

Silvia eta Marlenik testuinguru honetan jardunaldi hau aprobetxatuko dute beraiek eginiko ikerketa bat aurkezteko, ekonomia solidarioa eta elikadura burujabetza gauzatzeko praktika ekofeministen inguran burutu dutena.

Bestalde, Deisy Otilia Rivas Asociación de Desarrollo Económico Social de Santa Marta (ADES) erakundeko kidea da. Erakunde honek nekazaritza ekologikoa eta jasangarria sustatzen, ingurugiroa errespetatzen eta giza garapenaren funtsa den giza eskubideen aldarrikapenean dihardu, formakuntza prozesuak eta herri-komunikazioa bultzatuz.

Horrez gain, CMS erakundeak ekonomia solidarioa eta elikadura burujabetza gauzatzeko praktika ekofeministen inguran burutu duen ikerketa eta kolore anitzeko emakumeak borrokan argazki erakusketa aurkeztuko dira.

Deisy Otilia Rivas Asociación de Desarrollo Económico Social de Santa Marta (ADES) erakundeko kidea da. Erakunde honek nekazaritza ekologikoa eta jasangarria sustatzen, ingurugiroa errespetatzen eta giza garapenaren funtsa den giza eskubideen aldarrikapenean dihardu, formakuntza prozesuak eta herri-komunikazioa bultzatuz. Horren adibide da informaziorako eta komunikaziorako teknologien erabilera ezagutarazi eta erabiltzeko landa eremuko emakumeekin eginiko prozesua, horrela gizonezkoei erlazionatzen zaizkien teknologia berriekiko generoari dagokion eten digitala hautsi asmoz.

Emakumeen parte-hartze, trebakuntza eta ekintza gune izan zen honetatik emaitzen den kolore anitzeko emakumeak borrokan argazki erakusketa ere jardunaldia izango da.

El Salvadorreko hiru emakumen hauek «EMAKUME DEFENDATZAILEAK. Ekofeminismoaren proposamenak eta indarkeriarik gabeko bizitzak» jarndunaldian parte hartuko dute. Solasaldia SETEM Hego Haizea eta Mugarik Gabeko Ingeniaritza elkarteok antolatu dugu, El Salvadorren emakumeen eskubideen defentsaren inguruan solasteko.

El Salvadorreko emakumeen borroka ezagutzea beste hainbat lurraldetako borrokentzako inspirazio iturri dira.

Mugarik Gabeko Ingeniaritza

“Gerra hemen hasten da”

/in , , /by

2016. eta 2018. urteen artean Bilboko Portutik 9.800 tona lehergailu bidali ziren. Gatazka armatuak ez dira soilik urrutiko lurraldeetan gertatzen diren giza-ezbeharrak: gure lurraldean, industria militarraren garrantzia hain da handia, ezen armamentu kantitate ikaragarriak mobilizatu eta ekoizten dituela sistematikoki giza eskubideak urratzen dituzten herrialdeetara bidaltzeko. Datorren ostegunean, maiatzaren 30ean, gure “Aktibisten Eskola” egoera horri buruz sakontzeko erabiliko dugu.

“La guerra empieza aquí” dokumentalaren proiekzioarekin hasiko dugu saiao. Dokumentalak irabazi handiak ematen dituen sektore horren mekanismoak ikusaraztea eta armen trafikoari amaiera emango dion erantzuna sortzea ditu helburu. Zein erakunde publikok eta pribatuk eusten dute ekonomikoki armen sektorea? Zer dago gobernu autonomoaren eta unibertsitate publikoaren gardentasun ezaren atzean? Proiekzioaren ostean, mahai-ingurua izango dugu Joseba Sanz, dokumentalaren zuzendariarekin, eta Mònica Vega, Banka Armatua Kanpainako kidearekin batera. Zure zain egongo gara!

Data: 2019ko maiatzaren 30ean, osteguna.

Ordua: 17:00-19:00

Tokia: Bilboko Ingeniaritza Eskola, P1G1 gela

Mugarik Gabeko Ingeniaritza

Hezkuntza askatzailerako bideak igarotzen

/in , , /by

Aurreko Aktibisten Eskolan Hezkuntza Askatzaileari buruz hausnartu genuen begirada feminista batetik. Gema Celorioren eskutik, Hegoako Hezkuntza Teknikoa, bere potentzial osoa ulertzeko hainbat gako aurkitu genituen. Lehenengo urratsa fokua pertsonaren gainean jartzean datza, pausu hori ezinbestekoa da izaera askatzailea izan nahi duen edozein hezkuntza-prozesu egin nahi bada. Gure ikaskuntza prozesuetan subjektu aktiboak garela aitortzea, mobilizazio soziala sortzeko moduko subjektu kritikoak eraikitzeko moduak aztertzea. Soilik puntu horretatik marraztu ahal izango ditugu eraldaketarako aukerak.

Proposamen horrek pentsamendu hegemonikoa osatzen duten elementuak deseraikitzeko erronkak jartzen dizkigu halabeharrez. Pertsonen eta herrien hondamendia dakarren testuinguru neoliberalean, kendu zigutena berreskuratzea geratzen zaigu soilik. Lekuz aldatzea bizitzaren jasangarritasunaren aldeko ikuspegiak geureganatzeko. Zergaitik onartu beharko genuke krisi finantziarioa guztiaren zentrua dela? Zergaitik ez dugu ikuspegia aldatzen zaintzen krisia ardatz kontsideratu ahal izateko?

Ibilbide honetan etapa berri bat agertzen da: beste epistemologiekin kontaktua, beste feminismoekin. Aukera paregabea errealitate desberdinak eta zeharkatzen gaituzten beste zapalkuntza batzuk ezagutzeko. Topaketa honek proiektu askatzaileak sortzeko desikasi behar duguna jartzen digu parez-pare. Garrantzitsua da mahai gainean jartzea gure interesen joera, Donna Haraway-ren gonbidapena onartu eta ikusaraztea denok abiatzen garela jada kokapen zehatza duen ezagutza batetik, errealitatearen interpretazio bakarra existitzen ez dela aldarrikatzeko.

Eta horrela, bidea egiten jarraitu, alda daitezkeen arrakala berriak ezagutzen. Trantsizioan bizitza osoan egongo gara. Baina hura aipatzean, geureganatu nahi dugu jada murgilduta gauden aldaketa prozesua.