Garapenerako Lankidetza Mugarik Gabeko Ingeniaritzaren eskutik

Ezagutu Hegoalde Globaleko herrialdeetan azken 25 urteetan egin ditugun Giza Garapenerako Lankidetza proiektuak

]

1997-2002

Peru

Ur-hornidurako eta saneamenduko proiektuak

^

2008-2013

Haiti

Ekipamendu sozialeko proiektuak eta oinarrizko azpiegitura

^

2010-2024

El Salvadorko Errepublika

Ura eta Saneamendurako Giza Eskubidea

GIZA GARAPENERAKO LANKIDETZA

Hezkuntzaren, sentsibilizazioaren eta ekarpen teknologikoaren bidez, dauden desberdintasunak desagerrarazten eta ezagutza kritiko eta eraldatzailea sustatzen lagundu nahi dugu. ISF-MGI Garapenerako Gobernuz Kanpoko Erakundea (GGKE) da, diziplina anitzekoa, profesionalek, irakasleek eta ingeniaritzako prestakuntza duten edo ez duten ikasleek osatua. Oinarrizko zerbitzuetarako sarbide unibertsala, herrien elikadura-subiranotasuna, ingurumen osasuntsua eta lurralde inklusiboak bermatzeko lan egiten du. Aldaketa horiek eragitera eta sendotzera bideratutako prozesu sozial eta politikoetan parte hartzen dugu, ikuspegi feministatik eta ondasun komunen eta ezagutza askearen defentsatik, pertsonak eta komunitateak indartuz, betiere toki bakoitzaren ezaugarri kulturalak eta teknikoak errespetatuz. Gizarte Eraldaketarako Teknologiei buruzko ezagutzak eta esperientzia eskaintzen ditugu, prozesu horien zerbitzura jartzeko. Izan ere, zientzia eta teknologia eraikuntza sozial eta kulturalak dira, eta inplikazio etiko, ingurumeneko eta sozial garrantzitsuak dituzte, batez ere sistema neoliberalaren botere-egitura patriarkalek ikusezin bihurtutako kolektiboei dagokienez.

Elkartearen helburu nagusia pertsona guztien parte-hartzea sustatzea da, batez ere, Tokiko Garapen Jasangarriaren ereduaren alde lan egiten dutenena, elkartasunaren benetako kulturan oinarrituta, batez ere Hegoalde Globalean. Horretarako, ISF-MGIk erakundea osatzen duten pertsonen borondatezko parte-hartzearen eta inplikazioaren aldeko apustu irmoa egiten du, eta bide praktikoa izan nahi du, ekintza-proposamen zehatzekin, oinarri sozialean Tokiko Giza Garapen Iraunkorrean oinarritutako bizimodu solidarioa sustatuko duena, kontzientzia kritiko, kontziente eta koherentearekin.

Garapenerako Nazioarteko Lankidetzaren esparruan ibilbide luzea duen erakundea gara, betiere ahalduntze-ikuspegiarekin eta garapen-ekintzak inplikatutako pertsona edota komunitateetara eramatearekin. Perun hasi ginen ura hornitzeko eta saneamenduko proiektuekin (1997-2002 aldian), Haitin gizarte-ekipamenduaren eta oinarrizko azpiegituraren sektorean (2008-2013) eta El Salvadorren 2010etik gaur egunera arte; Ura eta Saneamendurako Giza Eskubidearen alde lanean ari gara hainbat estrategia garatzen.

Erabiltzaile

2001. urtean, 467 erabiltzaile zituen Ur Batzordeak. 2019an, populazioa handituz joan da, 3.237 pertsonaraino, eta horrek berekin dakarren birdiseinuaren eta alternatiba hidroponiko berrien bilaketa.

Horien artean, XX biolorontzi eraiki dira, prozesu natural baten bidez, uretan dauden bakterioak partzialki ezabatzen dituztenak. grises. Se han fabricado XX letrinas. Y se ha diseñado y fabricado un sistema de bombeo de agua subterranea mediante placas solares.

EKIN LANARI

GAUR EGUN, GURE LAN ILDOAK HONAKO HAUEK DIRA

JATORRIA

3. El Salvador Erdialdeko Amerikako hego-mendebaldean eta Ozeano Bareko itsasertzean dago. Iparraldean eta ipar-ekialdean Honduras du mugakide, mendebaldean Guatemala, hegoaldean Ozeano Barea eta hego-ekialdean Fonsecako Golkoa, Nikaraguatik bereizten duena. Guztira 21,041.00 km2-ko lurraldea da, Amerikako kontinenteko herrialderik txikiena. 14 sailetan banatuta dago, eta horiek 262 udalerritan.

Cabañas departamenduan lan egiten dugu. San Salvadorretik Sensuntepequera sartzeko bideak nahiko egoera onean daude errepide zolatuan barrena. Baina, hortik aurrera, hainbat komunitateetako sarbidea zaildu egiten da, lurraren irregularragatik eta errepideen egoera txarragatik, batez ere negu garaian, lurrezko kaleetara edo auzo-bideetara mugatzen baitira

El Salvador errepublika demokratiko ordezkatzailea da, 1983ko Konstituzioaz geroztik sistema parlamentario batek zuzentzen duena. El Salvadorko Errepublikak estatuko hiru botereen banaketa mantentzen du:

1. Exekutiboa: Presidente konstituzionalak ordezkatzen du eta herritarrek aukeratzen dute 5 urtean behin. 2019ko ekainetik gaur arte, Nayib Bukele dago karguan.
  2. Legegilea: 84 ordezkarik (diputatuak) osatzen dute, eta 3 urtez Batzar Legegilearen Areto Urdina beteko dute. Gaur egun, Batasun Nazionalaren aldeko Aliantza Handia alderdiak ere kontrolatzen du.
  3. Judiziala: Justizia Gorte Gorena El Salvadorko Organo Judizialeko organo zuzentzailea da. Hamabost magistratu jabek eta beste horrenbeste ordezkok osatzen dute. Justizia Gorte Goreneko magistratuak Biltzar Legegileak aukeratzen ditu bederatzi urterako, eta hiru urtean behin herenez berritzen dira.

ARAZOA

El Salvadorrek gaur egun 360 ibai inguru ditu, hamar eskualde hidrografiko osatzeko lotzen direnak. Lau laku nagusi daude: Ilopango (70 km2), Guija (44 km2), Coatepeque (24.8 km2), Olomega (24.2 km2) eta lau urtegi artifizial, energia hidroelektrikoa sortzeko eginak. Cerron Grande urtegia, Suchitlan aintzira bezala ezagutzen dena, El Salvadorreko ur gezako gorputzik handiena da. Era berean, Lempa ibaiaren arroa herrialdeko arrorik handiena da, 10,255 km2-ko eremuan lurraldearen erdia hartzen duena. Bertan, El Salvadorreko biztanleriaren % 48 bizi da eta Guatemala eta Honduras herrialdeetatik dator, Cabañas departamenduaren beharrak asetzen dituen mugaz gaindiko ibai bihurtuz.

El Salvadorren eskaintza hidriko ona dagoen arren, arro hidrografikoen babes faltak, ondasun hidrikoen banaketa txarrak, eta klima aldaketak eragindako legedi eta eskasia faltak, gaur egun uraren eskaria edateko ur erabilgarria baino handiagoa izatea eragiten du.

Izan ere, estres hidrikoak eragindako krisiaz gain, Ingurumen eta Baliabide Naturalen Ministerioak (MARN) 2017an egindako Plan Nazional Hidrikoak emandako diagnostikoaren ondorioetan gainazaleko uren kutsadura jartzen du herrialdearen arazo nagusitzat. Herrialdeko uraren kutsaduraren arrazoi nagusiak hauek dira: tratatu gabeko etxeko eta industriako hondakin-urak isurtzea, hondakin solidoen kudeaketa txarra eta agrotoxikoen erabilera intentsiboa. Erakunde honek 2017an herrialdeko 55 ibaitan egindako uraren kalitatearen monitorizazioari buruzko azterlanaren arabera, ez zen kalitate bikaineko lekurik aurkitu.

Gizarte mugimenduak ohartarazi duenez, uraren pribatizazioa eta saneamendua argudiatzeko estrategia bat da, uren lege orokorrak ez baitu aurrera egiten, baina bai, ordea, elkarte publiko-pribatuen legeak. Herrialdean bidea egingo duen egoera horri abenduaren 7an gehitu zitzaion ura Wall Streeteko gerokoen merkatuan kotizatzen hasi zela.

El Salvadorren, landa-eremuei, batez ere, ur-hornidurako eta saneamenduko landa-batzordeek ematen diete arreta. Herrialdean 2.000tik gora dira biztanleen % 30en beharrak asetzen dituztenak. Ura funtsezko elementua da pertsonen, animalien eta ekosistemaren bizitzarako, eta ezin da pribatizatu garatzen ari diren modalitate bakar batean ere, hori bizitza pribatizatzea baita. Pandemia globalak eta etxeko konfinamendu egoerak inoiz baino argiago erakusten dituzte sistema horren pitzadurak, bai eta sistema hori pertsonek eta zentroko bizitzaren zaintzak jarriko dituzten logiketara bideratzeko premia ere.

Fuente: Informe de calidad de agua de los ríos de El Salvador. Año 2020.

<<

URA EZ DA SALTZEN, BABESTU ETA DEFENDATU EGITEN DA>>

JUSTIFIKAZIOA

Gaur egun, testuinguru aldakor eta ia aurreikusi ezin den honetan, eskubideak eskatzeko eta lurraldea defendatzeko komunitateetako erakundeak indartzen jarraitzeko beharra identifikatu da, identifikatutako arazoetan oinarrituta:

1- Mehatxu ekonomikoak, batez ere, COVIDaren munduko pandemiaren eta El Salvadorren zorpetzearen ondorio dira. Biztanleek ordainduko dute zor hori, eta baliabide naturalekin eta ingurumenarekin ordainduko dugu. Horregatik, garrantzitsua da kudeaketa komunitarioa indartzea, landako ur-batzordeen bidez.

2- Eremu pribatuan, baina batez ere arlo sozialean eta politikoan, generoen eta identitateen inguruan dauden desberdintasun nazionalak komunitate- eta udal-mailan gertatzen denaren isla dira. Emakumeen eta LGBTI pertsonen eskaerak entzun, kontuan hartu eta garapen komunitarioan txertatu behar dira, herritar aktibo, propositibo eta zaintzaileentzat, beren bizitzak arautzen dituzten politiken eraikuntzan parte har dezaten eta politika horiek inplementatzeko kontrol soziala izan dezaten, eta betebeharren titularrei beren eskubideak sustatu, babestu eta bermatzeko eskatu behar zaie.

3- El Salvadorreko egitura nazionaletan ikusten diren ahulezia instituzionalek aukera ematen dute ziurtatzeko zailtasun handiak dituztela giza eskubideak bermatu, errespetatu, babestu, ziurtatu eta sustatuko dituzten neurri juridiko, politiko eta administratiboak gauzatzeko.

4- Uraren lege orokorra ez onartzeak eta elkarte publiko pribatuen legean aurrera egiteak testuinguru berri bati ateak irekitzen dizkio, eta, gainera, arriskuan jar dezake komunitateek ura jasotzeko duten giza eskubidea.

5- Esku hartzeko guneko biztanleek eta ur-batzordeek bizi duten egoera ekonomiko, sozial eta ingurumenekoaren ondorioz, estrategia tekniko eta politikoak eraiki ezean, ezin izango da egoera desabantailatsu horretara itzuli. Horretarako, ur-batzordeek tresna tekniko eta politikoak izan behar dituzte, kolektiboki adostutako garapen komunitarioko proposamenak dituzten betebeharren titularren aurrean posizionatzeko.

6- Santa Martako egungo ur-sistemaren funtzionamendu txarrak eta El Rodeoren ur-sistemaren hurbiltasunak familia asko El Rodeoren sistemara legez kanpo konektatzen saiatzea eragin lezake, sistema horren desoreka eta funtzionamendu txarra sortuz.